انواع شیر انسداد و تخلیه (block and bleed valve) چیست؟
شیرهای انسداد یا Block and Bleed Valves ابزارهای مهم در سیستمهای صنعتی هستند که برای کنترل جریان و ایجاد ایمنی در فرآیندهای مختلف استفاده میشوند. این شیرها دارای ویژگیهایی هستند که امکان انسداد خطوط را ایجاد میکنند و از فراگیر شدن مایعات یا گازها در سیستم جلوگیری میکنند.
در زیر تعدادی از انواع شیر انسداد یا Block and Bleed Valves آورده شده است:
-
Single Block and Bleed Valve (SB&B)
-
Double Block and Bleed Valve (DB&B)
-
Double Isolation and Bleed Valve (DIB)
-
Trunnion Mounted Ball Valve
-
Slab Gate Valve
-
Single Block and Bleed Valve (SB&B)
این نوع شیر دارای یک مکانیزم بلاک کردن و یک مکانیزم تخلیه فشار (bleed) است. این شیرها برای قطع جریان در یک خط و تخلیه فشار میانی مورد استفاده قرار میگیرند.
-
Double Block and Bleed Valve (DB&B)
این شیرها دارای دو مکانیزم بلاک کردن همزمان برای هر دو سمت خط و یک مکانیزم تخلیه فشار هستند. این ویژگی به کاربر اطمینان میدهد که هر دو سمت خط بهطور همزمان بسته شده و فشار میانی تخلیه شده است.
-
Double Isolation and Bleed Valve (DIB)
این نوع شیرها دارای دو مکانیزم عایق بندی برای هر دو سمت خط و یک مکانیزم تخلیه فشار هستند. این شیرها برای ایجاد ایمنی بیشتر و جلوگیری از حوادث ناشی از نشتی و انسداد در سیستمهای حساس استفاده میشوند.
-
Trunnion Mounted Ball Valve
این نوع شیرها دارای یک محور محوری (trunnion) هستند که به بالا و پایین حرکت میکنند. این شیرها برای کنترل جریان در شرایط با فشار بالا و دماهای مختلف استفاده میشوند.
-
Slab Gate Valve
این شیرها دارای یک درب مستطیلی (slab gate) هستند که برای بلاک کردن جریان استفاده میشود. این نوع شیرها برای کنترل جریان در خطوط گازی و نفتی مناسب هستند.
هر یک از این انواع شیرهای انسداد یا Block and Bleed Valve وظیفهها و کاربردهای مختلفی دارند و بسته به نیازهای خاص هر فرآیند صنعتی، انتخاب میشوند.
انواع بلاک اند بلید شامل موارد زیر میشوند:
شیرهای توپی معمولاً دارای ساختار سادهای هستند و برای انسداد جریان سیال به کار میروند. در حالت باز، توپ درون شیر به دوران میآید و جریان سیال را اجازه میدهد، در حالت بسته نیز توپ به مسیر جریان میپوشاند و جریان را مسدود میکند. برای خنککردن و تخلیه فشار اضافی، یک واحد تخلیه (Bleed) معمولاً در این نوع شیرها وجود دارد.
-
شیرهای توپی (Ball Valves)
-
شیرهای گیتی (Gate Valves)
-
شیرهای فلنجی (Flanged Valves)
-
شیرهای توپی آزمایشگاهی (Needle Valves)
-
شیرهای توپی (Ball Valves)
-
شیرهای فیشبوک (Plug Valves)
-
شیرهای خنککن (Bleed Valves)
-
شیرهای تخلیه (Drain Valves)
-
شیرهای گیتی یا گیت ولو (Gate Valves):
این نوع شیرها دارای یک میله یا درپوش که به عنوان وسیلهای برای انسداد جریان عمل میکند، هستند. در حالت باز، درپوش به طور کامل به کنارههای شیر بر میگردد و جریان سیال را اجازه میدهد. اما در حالت بسته، درپوش به سمت پایین نشینده و جریان را مسدود میکند. برای تخلیه فشار اضافی، یک شیر تخلیه معمولاً در این نوع شیرها وجود دارد.
-
شیرهای فلنجی (Flanged Valves)
این شیرها دارای ساختاری با پیچومهره برای اتصال به لولهها هستند. آنها نیز میتوانند شیرهای توپی، گیتی و یا سایر انواع باشند که با استفاده از فلنجها به لولهها متصل میشوند.
-
شیرهای توپی آزمایشگاهی (Needle Valves)
این شیرها دارای یک سوزن بلند و نازک هستند که با چرخش به دوران میآید و جریان سیال را کنترل میکند. این نوع شیرها به عنوان یک وسیله دقیق برای کنترل جریان در شرایط با فشار و دمای بالا استفاده میشوند.
-
شیرهای فیشبوک (Plug Valves):
این نوع شیرها دارای یک قطعه مخروطی (پلاگ) هستند که با چرخش به دوران میآید و جریان را مسدود میکند یا باز میکند. آنها به دلیل ساختار ساده و ایمنی بالا در برخی از برنامههای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند.
-
شیرهای خنککن (Bleed Valves):
این شیرها به منظور کاهش فشار در سیستم و تخلیه فشار اضافی مورد استفاده قرار میگیرند. آنها اغلب به عنوان جزئی از یک سیستم Block and Bleed برای ایجاد ایمنی بیشتر در سیستمهای با فشار بالا استفاده میشوند.
-
شیرهای تخلیه (Drain Valves):
این شیرها برای تخلیه مایعات اضافی از سیستم استفاده میشوند. آنها معمولاً در پایانهای لولهها یا تجهیزات نصب میشوند تا بتوان مایعات را به راحتی خارج کرد.
هر یک از این انواع شیرهای Block and Bleed ویژگیهای خاص و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند و ممکن است بر اساس نیازهای مشخص و محیط کاربرد، انتخاب شوند.
این تنها چند نمونه از انواع شیرهای Block and Bleed هستند. هر نوع شیر ممکن است ویژگیهای خاص خود را داشته باشد که بر اساس نیازهای خاص صنعتی و محیطهای کاربرد مختلف طراحی شدهاند.
استاندارد انواع شیر انسداد و تخلیه (block and bleed valve)
شیرهای انسداد یا Block and Bleed Valves برای اطمینان از ایمنی و کنترل دقیق جریان در صنایع مختلف تحت استانداردهای مشخصی تولید میشوند. برخی از استانداردهای اصلی که برای انواع شیرهای انسداد مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
-
استاندارد API 6D (American Petroleum Institute)
استاندارد API 6D برای شیرهای گیت و کره ای استفاده میشود که شامل شیرهای انسداد یا Block and Bleed Valve نیز میشود. این استاندارد مربوط به طراحی، ساخت و تست شیرهاست.
-
استاندارد API 6A (American Petroleum Institute)
استاندارد API 6A برای شیرها و تجهیزات چاه نفت و گاز استفاده میشود. این استاندارد شامل شیرهای انسداد و ایمنی مانند Block and Bleed Valve نیز میشود.
-
استاندارد API 6DSS (American Petroleum Institute)
استاندارد API 6DSS برای شیرهای گیت و کره ای مقاوم در برابر خوردگی (صفحههای فولادی ضدزنگ و ضدخوردگی) استفاده میشود که میتواند شیرهای انسداد Block and Bleed Valve را نیز شامل شود.
-
استاندارد ASME B16.34 (American Society of Mechanical Engineers)
این استاندارد برای شیرهای صنعتی از جمله شیرهای انسداد و ایمنی مانند Block and Bleed Valve استفاده میشود. این استاندارد شامل نیازهای طراحی، مواد و ابعاد شیرها میشود.
-
استاندارد ISO 14313 (International Organization for Standardization)
استاندارد ISO 14313 برای شیرهای گیت و کره ای با خصوصیات خاصی مورد استفاده قرار میگیرد که ممکن است شیرهای انسداد Block and Bleed Valve نیز تحت این استاندارد تولید شوند.
-
استاندارد BS 1868 (British Standard)
استاندارد BS 1868 برای شیرهای صنعتی از جمله شیرهای انسداد و ایمنی مانند Block and Bleed Valve تحت استانداردهای بریتانیایی تولید میشود.
این استانداردها تنها چند نمونه از استانداردهای معتبری هستند که برای تولید انواع شیرهای انسداد یا Block and Bleed Valves مورد استفاده قرار میگیرند. مطمئن شوید که شیرهایی که انتخاب میکنید، با استانداردهای مورد نیاز صنعت شما سازگاری دارند تا ایمنی و عملکرد بهینه را تضمین کنند.
تفاوتهای اصلی بین انواع شیر انسداد و تخلیه چیست؟
شیرهای انسداد یا Block Valves انواع مختلفی دارند که هر یک وظایف و کاربردهای خاصی دارند. در ادامه تفاوتهای اصلی بین انواع شیرهای انسداد را بررسی میکنیم:
-
شیرهای Block Valves:
این نوع شیرها برای مسدود کردن جریان به صورت کامل در یک خط یا سیستم استفاده میشوند.
عموماً از نوع گیت یا کرهای هستند که با چرخش یا جابجایی قسمتهای داخلی خط جریان را مسدود میکنند.
این شیرها برای تعمیرات، نگهداری، یا جلوگیری از نشتی در سیستمهای فشار بالا مورد استفاده قرار میگیرند.
-
شیرهای Bleed Valves:
این نوع شیرها برای تخلیه فشار یا مایع اضافی از داخل خط یا سیستم استفاده میشوند.
عموماً از نوع کرهای یا گلوب هستند که اجازه تخلیه مایع یا گاز را از داخل خط میدهند.
این شیرها برای تنظیم فشار، تخلیه آب، تخلیه هوا، یا تخلیه مواد دیگر از خطوط فشار متوسط یا پایین استفاده میشوند.
-
شیرهای Block and Bleed Valves:
این نوع شیرها ترکیبی از شیرهای Block و Bleed هستند که وظایف هر دو را باهم انجام میدهند.
این شیرها همزمان جریان را مسدود میکنند (Block) و امکان تخلیه مایع یا گاز را از داخل خط فراهم میکنند (Bleed).
شیرهای Block and Bleed Valve برای ایجاد سیستمهای ایمنی، جلوگیری از نشتی، و کنترل دقیق جریان در صنایع مختلف استفاده میشوند.
این تفاوتها در نوع وظایف اصلی و کاربردهای هر نوع شیر انسداد (Block, Bleed, و Block and Bleed) نشان میدهد که هر یک از این شیرها برای نیازهای مختلفی در صنایع مختلف طراحی و استفاده میشوند.
عوامل موثر در انتخاب انواع شیر انسداد و تخلیه
انتخاب نوع شیر انسداد مناسب برای یک برنامه خاص، از اهمیت بسیاری برخوردار است و بر اساس نیازها و شرایط خاص هر سیستم تعیین میشود. برخی از عوامل تأثیرگذار در انتخاب نوع شیر انسداد عبارتاند از:
- کاربرد مورد نظر از شیر انسداد و تخلیه
نوع شیر انسداد باید با کاربرد مورد نظر همخوانی داشته باشد. برای مثال، در صورت نیاز به مسدود کردن جریان کامل و همچنین تخلیه فشار اضافی، شیر Block and Bleed مناسب است.
- نوع مایع یا گاز در جریان
خواص مایع یا گازی که در خط جریان استفاده میشود نیز باید مدنظر قرار گیرد. برخی از مایعات ممکن است نیاز به شیرهای خاص داشته باشند مانند مایعات خورنده یا با فشار بالا.
- فشار و دما محیط و سیستم
فشار و دمای سیستم نیز نقش مهمی در انتخاب نوع شیر انسداد دارند. انتخاب شیری که با فشار و دمای محیط سازگاری داشته باشد از اهمیت ویژهای برخوردار است.
- اندازه خطوط
قطر خطوط و جریان مورد نظر نیز باید مدنظر قرار گیرد. شیر انتخابی باید قادر به مدیریت جریان موجود در خط باشد.
- استانداردها و مقررات صنعتی
رعایت استانداردها و مقررات صنعتی مرتبط با انتخاب و استفاده از شیرهای انسداد ضروری است تا ایمنی و عملکرد بهینه تضمین شود.
- نیاز به کنترل جریان
در صورتی که نیاز به کنترل دقیق جریان و تخلیه فشار اضافی وجود داشته باشد، شیرهای Block and Bleed ممکن است انتخاب مناسبی باشند.
- هزینه و نگهداری
هزینه نصب، نگهداری و تعمیرات شیرها نیز باید در نظر گرفته شود. انتخاب شیری که هزینه نگهداری و تعمیرات کمتری داشته باشد، میتواند اقتصادیتر باشد.
- محل نصب
نیازمندیهای محیطی محل نصب نیز باید مدنظر قرار گیرد. مثلاً در محیطهای خطرناک، شیرهای با امکانات ایمنی بیشتر انتخاب میشوند.
این عوامل تنها چند نمونه از فاکتورهایی هستند که در انتخاب نوع شیر انسداد تأثیرگذار هستند. بهتر است با توجه به نیازها و شرایط خاص هر پروژه، با متخصصان صنعتی مشورت کرده و انتخاب مناسبی انجام دهید.
ویژگی انواع شیر انسداد و تخلیه یا Block and Bleed
شیرهای Block and Bleed، که گاهی به عنوان “Double Block and Bleed” هم شناخته میشوند، نوعی از شیرهای انسداد هستند که هم توانایی مسدود کردن جریان را دارند (بلاک) و هم امکان تخلیه فشار یا مایع اضافی را از داخل خط فراهم میکنند (بلید). این شیرها در برخی از صنایع و نیازمندیهای خاص که نیاز به ایجاد سیستمهای ایمنی و جلوگیری از نشتی دارند، استفاده میشوند.
همه ویژگی شیرهای Block and Bleed
- دوام و ایمنی:
با داشتن دو قسمت بلاک، این شیرها از لحاظ ایمنی بسیار مطمئنتر از سایر نوع شیرهای انسداد هستند. در صورت نیاز به تعمیرات یا تخلیه مایع، این شیرها امکان دسترسی راحت را فراهم میکنند.
- کاربردهای گسترده:
شیرهای Block and Bleed در صنایع مختلفی از جمله صنایع نفت و گاز، شیمیایی، پتروشیمی، و غیره استفاده میشوند.
- کنترل دقیق جریان:
این شیرها به کاربران این امکان را میدهند که جریان را به صورت دقیق کنترل کنند و در صورت نیاز به تخلیه فشار یا مایع، این عمل را به راحتی انجام دهند.
- کاهش نشتی:
با استفاده از شیرهای Block and Bleed، احتمال نشتی در سیستمهای فشار بالا به شدت کاهش مییابد که این امر از اهمیت بسزایی برخوردار است.
- طراحی متنوع:
این شیرها در طرحها و اندازههای مختلفی طراحی شدهاند تا بتوانند نیازهای مختلف صنایع و نصبهای مختلف را برطرف کنند.
- استانداردها و مقررات:
شیرهای Block and Bleed باید با استانداردها و مقررات صنعتی مرتبط همخوانی داشته باشند تا ایمنی و عملکرد بهینه تضمین شود.
با توجه به ویژگیهای بالا، شیرهای Block and Bleed به عنوان یک گزینه ایدهآل برای سیستمهایی که نیاز به ایجاد سطح ایمنی بالا و جلوگیری از نشتی دارند، شناخته میشوند.
لطفا در مورد کار شیر بلاک اند بلید توضیح بیشتری بدین
(Block and Bleed Valve) به منظور جداسازی و مسدود کردن جریان ماده در سیستمهای کنترل مایعات طراحی شده است. این صفحه شامل دو صفحه بستن و یک صفحه ریزش است که به طور مشترک عمل میکنند تا جریان ماده را به طور کامل مسدود کنند و امکان ریزش و رها کردن فشار را فراهم کنند. این ترکیب به کاهش فضای مصرفی، کاهش خطر سربازی و افزایش ایمنی و قابلیت اطمینان سیستم کمک میکند
شیرهای بلاک اند بلید در چه صنایعی کاربرد دارن؟
(Block and Bleed Valves) در صنایع مختلف به کار گرفته میشوند:
صنعت نفت و گاز:
پالایشگاههای نفت: جداسازی بخشهای خطوط فرآیند هیدروکربن برای نگهداری و تعمیرات.
گاز طبیعی لیوئید شده (LNG): جداسازی و ریزش فشار در خطوط و انبارهای گاز طبیعی لیوئید شده.
فرآیندهای صنعتی گاز طبیعی: جداسازی خطوط اصلی و منیفولد برای اطمینان از عملکرد ایمن و کارآمد سیستمهای انتقال گاز طبیعی.
صنعت نفتشیمی و پتروشیمی:
پلیاسترها و پلیمرها: جداسازی خطوط فرآیند برای جلوگیری از تسرب مواد خطرناک و اطمینان از ایمنی فرآیندها.
پالایشگاههای نفتشیمی: جداسازی منابع فشار مجزا و ارائه بستهبندی از دستهای برای اطمینان از ایمنی و کارایی فرآیندها.
صنعت داروسازی
تولید برق
آب و فاضلاب
چه مزایایی برای استفاده ازDouble Block and Bleed در کاربردهای صنعتی وجود دارد؟
کاربردهای (Double Block and Bleed – DBB) در کاربردهای صنعتی به شرح زیر است:
افزایش ایمنی: این صفحات با ارائه دو مانع جداسازی، خطر تسرب یا آلودگی متقابل بین بخشهای مختلف خطوط فرآیند را کاهش میدهند
سادهسازی نگهداری و تعمیرات: صفحه ریزش میتواند فشار باقیمانده بین دو صفحه بستن را ریزش دهد، که این کار به سادهسازی و ایمنتر کردن فرآیندهای نگهداری و تعمیرات کمک میکند
کاهش هزینهها و فضای مصرفی: این صفحات با جایگزینی سه صفحه جداگانه با یک واحد مجموعه، هزینههای نصب، وزن و فضای مصرفی سیستم را کاهش میدهند
تفاوت اصلی بین شیرهای بلاک و بلید در چی هست؟
تفاوتهای اصلی بین صفحههای بلوک و بلید (DBB) و صفحههای دوگانهی ایزولیشن و بلید (DIB):
ساختار و عملکرد:
صفحههای بلوک و بلید (DBB): این صفحات دارای دو سطح بستهسازی هستند که در موقعیت بسته، ضمانت بستهسازی علیه فشار از هر دو طرف صفحه را ارائه میدهند. این صفحات یک خط تهیهکننده بین دو سطح بستهسازی دارند که امکان رها کردن فشار باقیمانده را فراهم میکند.
صفحههای دوگانهی ایزولیشن و بلید (DIB): این صفحات نیز دارای دو سطح بستهسازی هستند، اما هر سطح به طور جداگانه علیه فشار از یک طرف صفحه بستهسازی میکند. این صفحات اغلب در کاربردهای کمتر بارور استفاده میشوند و از نظر فیزیکی کوچکتر و کمهزینهتر هستند.
استانداردها و تعریفها:
صفحههای بلوک و بلید (DBB): بر اساس استانداردهای API، صفحههای DBB یک صفحهی تکی با دو سطح بستهسازی هستند که در موقعیت بسته، ضمانت بستهسازی علیه فشار از هر دو طرف صفحه را ارائه میدهند و یک راه برای رها کردن فشار باقیمانده بین دو سطح بستهسازی دارند.
صفحههای دوگانهی ایزولیشن و بلید (DIB): API تعریف میدهد که صفحههای DIB یک صفحهی تکی با دو سطح بستهسازی هستند، هر کدام در موقعیت بسته، ضمانت بستهسازی علیه فشار از یک طرف صفحه را ارائه میدهند.
کاربردها و ایمنی:
صفحههای بلوک و بلید (DBB): این صفحات برای کاربردهای بحرانی که نیاز به ایمنی و ایزولیشن بالا دارند، مناسب هستند. آنها در سیستمهای پیپلاین، سیستمهای هیدرولیک و محیطهای فشار بالا مورد استفاده قرار میگیرند.
صفحههای دوگانهی ایزولیشن و بلید (DIB): این صفحات نیز در محیطهای فشار بالا و خطرناک استفاده میشوند، اما از نظر ایمنی کمتر از صفحههای DBB هستند. آنها اغلب در کاربردهای کمتر بارور استفاده میشوند و از نظر فیزیکی کوچکتر و کمهزینهتر هستند.
در مجموع، تفاوت اصلی بین صفحههای بلوک و بلید (DBB) و صفحههای دوگانهی ایزولیشن و بلید (DIB) در مکانیزم بستهسازی و عملکرد آنها است. صفحههای DBB علیه فشار از هر دو طرف صفحه بستهسازی میکنند، در حالی که صفحههای DIB علیه فشار از یک طرف صفحه بستهسازی میکنند. این تفاوتها تأثیری بر کاربردها و سطح ایمنی آنها در محیطهای مختلف دارند.