ولو چیست؟
ولو (Valve) یا شیر صنعتی، تجهیزی است که برای کنترل، تنظیم، و قطع و وصل جریان سیال در سیستمهای مختلف پایپینگ استفاده میشود. ولوها با متریالهای مختلف و طراحیهای متنوعی ساخته میشوند تا در فشارها و دماهای مختلف به کار روند و در صنایع گوناگونی مانند نفت و گاز، آب و فاضلاب، شیمیایی، و نیروگاهها کاربرد دارند.
ولو (Valve) با نام های شیر صنعتی یا شیرآلات صنعتی نیز شناخته می شود. انواع ولو در پایپینگ می توانند جریان مایع را تنظیم، باز یا بسته کنند. این شیرها معمولاً از جنس های مختلفی مانند فولاد ضد زنگ، آلومینیوم یا پلاستیک ساخته شده و بسته به نوع مایع و شرایط محیطی مورد استفاده، انتخاب می شوند.
انواع ولوهای صنعتی شرکت پترو آرتان پارت
لیست محصولات و تولیدات شرکت پتروآرتان
انواع ولو های صنعتی در پتروشیمی
انواع ولو صنعتی یا شیرآلات صنعتی به عنوان ابزارهای کنترلی و ایمنی در صنایع مختلف برای قطع، وصل، تنظیم، و کنترل جریان سیالات (مانند مایعات و گازها) استفاده میشوند. انتخاب نوع مناسب ولو تأثیر مستقیمی بر عملکرد سیستم دارد؛ زیرا شرایط محیطی و کاربرد خاص هر ولو بر نوع جنس، اندازه، و نحوهی عملکرد آن تأثیرگذار است. انتخاب صحیح ولو به افزایش عمر سیستم و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری کمک میکند.
در زیر به معرفی انواع انواع ولو صنعتی می پردازیم:
- گیت ولو یا شیر دروازه (Gate Valve)
- گلوب ولو یا شیر کروی (Globe Valve)
- چک ولو یا شیر چک (Check Valve)
- پلاگ ولو یا شیر سماوری (Plug valve)
- بال ولو یا شیر توپی (Ball Valve)
- باترفلای ولو یا شیر پروانه ای (Butterfly Valve)
- نیدل ولو یا شیر سوزنی (Butterfly Valve)
- پینچ ولو یا شیر پینچ (Pinch Valve)
- پرشر ریلیف ولو یا شیر فشار (Pressure Relief Valve)
معرفی شیرآلات صنعتی پالایشگاهی
شیرآلات صنعتی پالایشگاهی یا به عبارت دیگر انواع ولو های پالایشگاهی، قطعاتی هستند که برای کنترل جریان مایعات یا گاز ها در سیستم های لولهکشی استفاده می شوند. این شیر ها می توانند جریان را تنظیم، باز یا بسته کنند. همچنین در انتقال مایعات در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، صنایع غذایی و غیره به کار می روند.
انواع ولو های پالایشگاهی به صورت مختلفی شامل شیر های کروی، شیر های دروازه ای، شیر های گیت، شیر های کوچک، شیر های فشار قوی و غیره طراحی و ساخته می شوند و براساس نیاز و شرایط خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
شیرآلات صنعتی پالایشگاهی یکی از اجزای اساسی در سیستم های پایپینگ هستند که برای کنترل جریان مایعات یا گاز ها در این سیستم ها به کار می روند. این شیر ها به صورت مختلفی ساخته می شوند تا بتوانند جریان را به صورت کاملاً باز، کاملاً بسته، یا در حالت تنظیم شده ای که جریان مشخصی از مایع را اجازه می دهد، کنترل کنند.
انواع تجهیزات پایپینگ شرکت پتروآرتان پارت
انواع ولو در پایپینگ
در لوله کشی صنعتی یا پایپینگ بسته به نیاز از انواع ولو استفاده می شود. هزینه ولو در سیستم پایپینگ 20 تا 30 درصد هزینه کل سیستم است. البته هزینه برخی ولوهای خاص بسیار بیشتر از این مقدار می شود. برخی از انواع ولو در پایپینگ شامل موارد زیر هستند:
- شیر های کروی: این نوع شیر ها دارای یک سرکش مشبک هستند که با چرخش یک کروی، جریان را باز یا بسته می کنند.
- شیر های دروازه ای یا گیت: این شیر ها دارای یک دروازه عمودی هستند که با حرکت بالا و پایین آن، جریان را کنترل می کنند.
- شیر های گیت: شیر هایی هستند که با چرخش یک دیسک مسطح یا حلقه ای، جریان را باز یا بسته می کنند.
- شیر های کوچک: این شیر ها برای کنترل جریان کوچک و دقیق مایعات همانند دستگاه های آزمایشگاهی یا تجهیزات پزشکی استفاده می شوند.
- شیر های فشارقوی: این نوع شیر ها برای کنترل جریان در شرایط با فشار بالا و دما های بالا مانند در صنایع پتروشیمی یا نیروگاه ها استفاده می شوند.
هر نوع شیری بسته به نوع مایع، فشار و دما و نیاز های خاص سیستم، مورد استفاده قرار می گیرد.
برای خرید انواع ولو و شیرآلات صنعتی پایپینگ تماس بگیرید.
انواع ولو صنعتی
ولو های صنعتی نیز مانند شیرآلات پایپینگ، برای کنترل جریان مایعات یا گاز ها در صنایع مختلف استفاده می شوند. برخی از انواع معمول ولو های صنعتی به شرح زیر هستند:
- ولو های گیت یا دروازه ای: این ولو ها دارای یک دروازه عمودی هستند که با حرکت بالا و پایین آن، جریان را کنترل می کنند. غالباً برای جریان های بزرگ و بخار ها استفاده می شوند.
- ولو های کروی: این ولو ها دارای یک قطعه کروی مشبک هستند که با چرخش آن، جریان را باز یا بسته می کنند. برای کنترل جریان های مایعات و گاز های متوسط و کوچک استفاده می شوند.
- ولو های فلوتر: این نوع ولو ها دارای یک فلوتر هستند که با تغییر در سطح مایع، جریان را کنترل می کنند. این ولو ها معمولاً در سیستم های آب و فاضلاب استفاده می شوند.
- ولو های ترکیبی: این ولو ها ترکیبی از ویژگی های ولو های مختلف مانند ولو های گیت و کروی، که برای کنترل جریان های خاص و ترکیبی استفاده می شوند، هستند.
- ولو های کنترل پروانه ای: این ولو ها دارای یک پروانه هستند که با چرخش آن، جریان را کنترل می کنند. معمولاً برای کنترل جریان های دقیق و کاربرد های صنعتی دقیق مورد استفاده قرار می گیرند.
این موارد تنها برخی از نمونه های انواع ولو های صنعتی هستند و هر کدام برای نیاز ها و شرایط خاصی در صنایع مختلف استفاده می شوند.
منیفولد ابزار دقیق چیست؟آَشنایی با مشخصات فنی انواع ولو منیفولد
نحوه عملکرد انواع ولو صنعتی در پایپینگ
- ولوهای چرخشی (Quarter-Turn Valves): این ولوها مانند ولوهای توپی و پروانهای برای قطع و وصل سریع جریان استفاده میشوند و با چرخش ۹۰ درجه به طور کامل باز یا بسته میشوند.
- ولوهای چندگانه (Multi-Turn Valves): شامل ولوهای گیت و گلوب که از طریق چندین دور چرخش دیسک برای کنترل جریان استفاده میشوند.
- ولوهای خودکار (Automatic Valves): این ولوها به طور خودکار با کمک سیگنالهای الکتریکی یا پنوماتیک عمل میکنند و شامل ولوهای سلنوئیدی و دیافراگمی هستند.
انواع ولوها و عملکرد آنها
-
ولوهای چرخشی (Quarter-Turn Valves):
- این ولوها شامل ولوهای توپی، پروانهای و پلاگین هستند و در ۹۰ درجه باز و بسته میشوند که باعث قطع و وصل سریع جریان میشود.
- کاربردها: خطوط لولههای نفت و گاز، صنایع شیمیایی، و سیستمهای قطع اضطراری.
- مزایا: سرعت عمل بالا، نشتی کم.
- معایب: ممکن است دقت کافی برای تنظیم دقیق جریان را نداشته باشد.
-
ولوهای چندگانه (Multi-Turn Valves):
- این ولوها شامل ولوهای گیت و گلوب هستند و با چندین دور چرخش دیسک یا پلاک، جریان را کنترل میکنند.
- کاربردها: سیستمهای آب و فاضلاب، نیروگاهها و صنایع سنگین.
- مزایا: کنترل دقیق جریان، مناسب برای فشارهای بالا.
- معایب: سرعت باز و بسته شدن کمتر نسبت به ولوهای چرخشی، افت فشار بالا در برخی مدلها.
-
ولوهای خودکار (Automatic Valves):
- این ولوها بهصورت خودکار و با استفاده از سیگنالهای الکتریکی، پنوماتیک یا هیدرولیک عمل میکنند و شامل ولوهای سلنوئیدی و دیافراگمی هستند.
- کاربردها: سیستمهای صنعتی پیچیده که به کنترل خودکار نیاز دارند.
- مزایا: کنترل دقیق و سریع، کاهش نیروی انسانی.
- معایب: پیچیدگی سیستم و هزینههای بالاتر.
کاربردهای انواع ولوها
- ولو گیت: مناسب برای جریانهای مستقیم و خطوط لولههای فشار بالا.
- ولو گلوب: به دلیل کنترل دقیق جریان، در سیستمهای حساس مانند نیروگاهها استفاده میشود.
- ولو پروانهای: بهویژه در سیستمهای بزرگ و خطوط لولهای که نیاز به قطع و وصل سریع دارند.
- ولو توپی: به دلیل نشتی کم، در خطوط انتقال نفت و گاز بسیار محبوب است.
- ولو سوزنی: برای کاربردهای آزمایشگاهی که نیاز به تنظیم دقیق جریان دارند.
انواع شیرآلات صنعتی بر اساس سایز
شیرآلات بر اساس سایز و قطر لوله هایی که به آن ها متصل می شوند، دسته بندی می گردند. این دسته بندی عموماً بر اساس استاندارد های مختلفی انجام می شود.
در ادامه، برخی از انواع شیرآلات بر اساس سایز ذکر شده است:
- شیرآلات کوچک (Miniature Valves): این شیرآلات برای استفاده در لوله ها با قطر کمتر از یک اینچ مناسب هستند.
- شیرآلات متوسط (Medium Valves): این شیرآلات برای استفاده در لوله هایی با قطر بین یک اینچ تا ۶ اینچ مناسب هستند.
- شیرآلات بزرگ (Large Valves): این شیرآلات برای استفاده در لوله های با قطر بزرگ تر از ۶ اینچ مناسب هستند.
- شیرآلات فراکتاب (Full-Port Valves): این شیرآلات به اندازه قطر داخلی لوله طراحی شده اند و جریان مایع را بدون محدودیت تنظیم می کنند.
- شیرآلات کامل (Full-Flow Valves): این شیرآلات نسبت به قطر داخلی لوله کوچک تر هستند و ممکن است باعث محدودیت جریان مایع شوند.
همچنین، بر اساس استاندارد ها و سیستم های مختلف دیگر، شیرآلات ممکن است به صورت اینچی یا میلی متری اندازه بندی شوند که بر اساس ابعاد دقیق لوله ها و نیاز های سیستم تعیین می شود.
جهت مطالع بیشتر: انواع منیفولد ابزار دقیق
انواع شیرآلات پایپینگ از نظر حرکت مکانیکی
شیرآلات بر اساس حرکت مکانیکی که برای کنترل جریان مایعات یا گاز ها در آن ها استفاده می شود، به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. در ادامه، برخی از انواع شیرآلات بر اساس حرکت مکانیکی آن ها ذکر شده است:
- شیر های گردان (Rotary Valves): در این نوع شیرآلات، حرکت گرداننده ای مانند یک کروی، دیسک یا پروانه برای باز یا بسته کردن جریان مایعات استفاده می شود. انواع ولو شامل شیر های کروی، شیر های فلپ و شیر های پروانه ای می شوند.
- شیر های خطی (Linear Valves): این نوع شیرآلات دارای حرکت خطی بالا و پایین هستند تا بتوانند جریان را باز یا بسته کنند. این انواع شامل شیر های دروازه ای و شیر های گیت می شوند.
- شیر های دوار (Quarter-Turn Valves): این نوع شیرآلات تنها با یک چهارم دوران به حرکت کامل می رسند. این انواع شامل شیر های کروی و شیر های فلپ می شوند.
- شیر های چندگانه (Multi-Turn Valves): این شیر ها نیاز به چندین دوران دارند تا به حرکت کامل برسند. معمولاً از آن ها در شیر های دروازه ای و گیت استفاده می شود.
این دسته بندی ها بر اساس نوع حرکت مکانیکی شیرآلات است و هر نوع از آن ها منحصر به کاربرد های خاصی ممکن است.
اجزای اصلی شیرآلات صنعتی
شیرآلات صنعتی از چندین قسمت یا اجزا تشکیل شده اند که هر کدام نقش مهمی در عملکرد و کارایی شیر دارند.
برخی از اجزای مهم انواع ولو به شرح زیر هستند:
- بدنه (Body): بدنه شیرآلات پایپینگ، بخش اصلی آن است که جریان مایعات یا گاز ها را تحت کنترل دارد. این بخش معمولاً از فولاد، آلومینیوم یا فولاد ضد زنگ ساخته می شود.
- سر (Bonnet): سر شیرآلات قسمتی است که در آن سیستم درونی شیر قرار دارد و به طور معمول بر روی بدنه قفل می شود. این قسمت برای دسترسی به درونی شیر و نگهداری از آن ها استفاده می شود.
- دیسک (Disc): دیسک یک عضو حرکتی شیر است که جریان را باز یا بسته می کند. این قسمت معمولاً به صورت گردان یا مسطح طراحی شده و با حرکت آن، جریان مایعات کنترل می شود.
- ساقه (Stem): ساقه ارتباط بین دیسک و دسته شیر را فراهم می کند. لذا با چرخش دسته، ساقه نیز به حرکت درآمده و به دنبال آن دیسک را به حرکت در می آورد تا جریان مایعات کنترل گردد.
- دسته (Handle): دسته برای کنترل حرکتی شیر استفاده می شود. با چرخش دسته، ساقه حرکت می کند و به دیسک فشار واقع می شود تا جریان مایعات را تنظیم کند.
- سرپیچ (Packing Gland): سرپیچ برای حفظ چسبندگی و جلوگیری از نشتی در محل اتصال ساقه به بدنه شیر استفاده می شود. این قسمت معمولاً از موادی مانند گرافیت، مس یا سیلیکون ساخته می شود.
- مهره ها و پیچ ها (Bolts and Nuts): این قطعات برای اتصال بدنه و سر شیر به هم مورد استفاده قرار می گیرند و استحکام و ثبات شیر را افزایش می دهند.
- سیل (Seal): سیل ها جهت جلوگیری از نشتی جریان مایعات یا گاز ها از اتصالات شیر به کار می روند. این سیل ها معمولاً از موادی مانند پلیمر ها یا گرافیت ساخته می شوند.
این اجزا تنها چند نمونه از اجزای مهمی هستند که در تشکیل و عملکرد شیرآلات صنعتی نقش دارند، ولی در واقع اجزای یک شیر بسته به نوع و کاربرد آن ممکن است متفاوت باشند.
کاربرد انواع ولو در صنایع مختلف
شیرآلات پایپینگ ابزار هایی هستند که برای کنترل جریان مایعات، گاز ها و مواد خوراکی در صنایع مختلف استفاده می شوند. این شیرآلات از جنس ها و طرح های مختلفی ساخته می شوند که به طور کلی شامل شیر های توپی، شیر های گیت، شیر های فلزی، شیر های دیافراگم و غیره می شوند.
- صنایع نفت و گاز: در این صنایع، انواع ولو برای کنترل جریان نفت، گاز و سایر فرآورده های نفتی استفاده می شوند. این شیر ها باید به شدت مقاوم در برابر فشار و دما باشند.
- صنایع شیمیایی: در این صنایع، انواع ولو برای کنترل جریان مواد شیمیایی خطرناک و اسید ها استفاده می شوند. شیر ها باید مقاوم در برابر شیمیایی های قوی و تغییرات شرایط محیطی باشند.
- صنایع آب و فاضلاب: شیرآلات پایپینگ در صنایع آب و فاضلاب برای کنترل جریان آب شهری، آب آشامیدنی، فاضلاب و سایر مایعات استفاده می شوند. این شیر ها باید مقاوم در برابر خوردگی و رسوبات باشند.
- صنایع غذایی: در این صنایع، شیرآلات صنعتی برای کنترل جریان مواد غذایی مانند شیر، روغن، شکر و غیره استفاده می شوند. شیر های مورد استفاده باید بهداشتی و قابل شستشو باشند.
از طریق انتخاب شیر های صحیح و متناسب با نیاز های هر صنعت، امکان کنترل دقیق جریان مایعات و گاز ها، جلوگیری از هدررفت مواد، افزایش کارایی و کاهش هزینه ها فراهم می شود.
مقایسه انواع ولو بر اساس پارامترهای فشار و دما
نوع ولو | محدوده فشار (Bar) | محدوده دما (°C) | صنایع مناسب |
---|---|---|---|
گیت | تا 150 | -29 تا 450 | نفت و گاز، آب و فاضلاب |
گلوب | تا 100 | -29 تا 400 | شیمیایی، نیروگاهها |
پروانهای | تا 20 | -40 تا 200 | آب و فاضلاب، سیستمهای بزرگ |
توپی | تا 100 | -29 تا 230 | خطوط نفت و گاز |
سوزنی | تا 700 | -50 تا 650 | آزمایشگاهها، صنایع دارویی |
ویژگیهای کلیدی انواع ولوهای پرکاربرد
نوع ولو | مکانیزم عملکرد | موارد استفاده تخصصی | مزایا | معایب |
---|---|---|---|---|
گیت (Gate) | چندگانه، حرکت خطی | قطع جریان در خطوط لولههای طولانی با فشار بالا | افت فشار کم، قابلیت آببندی بالا | زمانبری باز و بسته شدن |
گلوب (Globe) | چندگانه، حرکت خطی | سیستمهای تنظیم جریان دقیق، نیروگاهها | قابلیت کنترل جریان، مقاوم در برابر فشار | افت فشار بالا |
پروانهای | چرخشی، حرکت ۹۰ درجهای | سیستمهای بزرگ با فشار پایین و دبی بالا | سبک، مقرون به صرفه، قطع و وصل سریع | نشتی در فشارهای بالا |
توپی (Ball) | چرخشی، حرکت ۹۰ درجهای | خطوط انتقال نفت و گاز، صنایع پتروشیمی | نشتی کم، سرعت بالا در قطع و وصل | مناسب برای تنظیم جریان نیست |
**سوزنی (Needle) | چندگانه، حرکت خطی | کاربردهای دقیق مثل آزمایشگاهها و صنایع دارویی | دقت بالا در کنترل جریان | پیچیدگی در استفاده، سرعت پایین |
انواع اصلی ولوها و ویژگیها
نوع ولو | نحوه عملکرد | کاربردها | مزایا | معایب |
---|---|---|---|---|
ولو گیت (Gate Valve) | کنترل جریان از طریق باز و بسته کردن یک دیسک | قطع و وصل جریان در خطوط مستقیم | مقاوم در برابر فشار بالا، افت فشار کم | سرعت باز و بسته شدن کم |
ولو گلوب (Globe Valve) | کنترل جریان از طریق دیسک کروی شکل | کنترل و تنظیم جریان | قابلیت تنظیم دقیق، مناسب برای فشارهای بالا | افت فشار نسبتاً بالا |
ولو توپی (Ball Valve) | کنترل جریان با چرخش ۹۰ درجه توپ در مسیر | قطع و وصل سریع جریان | سرعت بالا در عملکرد، نشتی کم | محدودیت در تنظیم جریان |
ولو پروانهای (Butterfly Valve) | کنترل جریان از طریق دیسک چرخشی ۹۰ درجه | سیستمهای بزرگ با فشار متوسط | سبک و اقتصادی، قابلیت قطع و وصل سریع | افت فشار در برخی مواقع |
ولو سوزنی (Needle Valve) | تنظیم دقیق جریان با حرکت سوزنی | آزمایشگاهها و سیستمهای کمحجم | دقت بالا در تنظیم جریان | نیاز به زمان بیشتر برای باز و بسته شدن |